คาราวาน Road Safety Hero – เสริมสร้างวัฒนธรรมความปลอดภัยทางถนน ณ โรงเรียนเทศบาล ๔ วัดนพวงศาราม

ปัตตานี - คาราวาน Road Safety Hero – เสริมสร้างวัฒนธรรมความปลอดภัยทางถนน ณ โรงเรียนเทศบาล ๔ วัดนพวงศาราม
ณ ห้องประชุม “รวงผึ้ง” โรงเรียนเทศบาล ๔ วัดนพวงศาราม จังหวัดสุราษฎร์ธานี ได้มีการจัดกิจกรรม คาราวาน Road Safety Hero เพื่อส่งเสริมการเรียนรู้เรื่องความปลอดภัยทางถนนในเด็กระดับประถมศึกษา เมื่อเร็วๆ นี้ โดยมีนักเรียนระดับชั้นประถมศึกษาปีที่ 4 จำนวน 94 คน เข้าร่วมอย่างคึกคัก พร้อมด้วย นางอาพร พรหมสุทธิ์ ผู้อำนวยการโรงเรียนฯ ให้เกียรติกล่าวเปิดกิจกรรมและให้การสนับสนุนอย่างเต็มที่

สถานการณ์ที่กระตุ้นการจัดกิจกรรม: โรงเรียนกับความเสี่ยงบนท้องถนน

จากข้อมูลการสำรวจโดยทีมครูและภาคีเครือข่าย พบว่า บริเวณหน้าโรงเรียนเทศบาล ๔ วัดนพวงศาราม เป็นจุดที่มีความเสี่ยงด้านอุบัติเหตุสูง โดยเฉพาะในช่วงเวลาเช้าและเย็นที่มีนักเรียนจำนวนมากเดินทางเข้า-ออกโรงเรียน เส้นทางที่มีการจราจรหนาแน่น ไม่มีทางข้ามถนนที่ปลอดภัย และมีพฤติกรรมเสี่ยง เช่น การไม่สวมหมวกกันน็อกของเด็กที่นั่งซ้อนท้ายจักรยานยนต์ หรือการข้ามถนนนอกทางม้าลาย

ทั้งนี้ การจัดกิจกรรมในครั้งนี้จึงมีเป้าหมายเพื่อตอบโจทย์เชิงป้องกันอย่างเป็นรูปธรรม โดยเน้นที่ การสร้างความตระหนักรู้ การเรียนรู้เชิงปฏิบัติ และการออกแบบโดยเยาวชนเอง ในรูปแบบที่สนุกและเหมาะสมกับช่วงวัย

พันธมิตรที่ร่วมผลักดันการเปลี่ยนแปลง กิจกรรมครั้งนี้ได้รับการสนับสนุนและประสานงานโดยเครือข่ายภาคีจากหลายภาคส่วน ได้แก่ HOG Life Member Community, Thailand (South) ซึ่งได้นำแนวคิดการขับขี่ปลอดภัยมาเชื่อมโยงกับวิถีชีวิตของเยาวชน ผ่านการให้ความรู้และสาธิตการใช้หมวกกันน็อกอย่างถูกต้อง พร้อมกรรมาธิการสถาปนิกทักษิณ ภายใต้ สมาคมสถาปนิกสยาม ในพระบรมราชูปถัมภ์ ซึ่งร่วมออกแบบกิจกรรมจำลองการจัดการพื้นที่เมืองและทางเท้าให้ปลอดภัยสำหรับเด็ก โดยเน้นการใช้หลักการ “Urban Safety Design”

ดร.กาญจน์ เพียรเจริญ ประธานกรรมาธิการภูมิภาคทักษิณฯ ให้เกียรติเข้าร่วมกิจกรรม พร้อมกล่าวเสริมความสำคัญของการออกแบบเมืองให้ปลอดภัยสำหรับเด็กว่า “ความปลอดภัยเป็นสิทธิมนุษยชนขั้นพื้นฐานของเด็ก เราต้องเริ่มตั้งแต่โรงเรียนและชุมชนใกล้ตัว”

ไฮไลต์กิจกรรมสร้างการเรียนรู้ กิจกรรม Road Safety Hero ประกอบด้วยฐานกิจกรรมเชิงปฏิบัติการที่ออกแบบมาอย่างสร้างสรรค์และเหมาะสมกับเด็กประถม เช่น ฐาน “หมวกวิเศษพิทักษ์หัว” : เกมสวมหมวกกันน็อกแข่งขัน พร้อมให้เด็กๆ ได้รู้วิธีเลือกหมวกอย่างถูกวิธี และผลกระทบของการไม่ใส่หมวกในอุบัติเหตุจริง ฐาน “ข้ามปลอดภัยใจต้องนิ่ง” : จำลองการข้ามถนนจริงให้เด็กฝึกปฏิบัติ พร้อมบทบาทสมมุติและคำถามเชิงสถานการณ์ ฐาน “ออกแบบเมืองปลอดภัย” : ให้เด็กๆ ร่วมกันวางแผนและออกแบบถนนหน้าโรงเรียนในรูปแบบบอร์ดเกม โดยมีสถาปนิกเยาวชนร่วมเป็นพี่เลี้ยง เวที Road Safety Talk : ให้เด็กๆ แลกเปลี่ยนประสบการณ์ พฤติกรรมเสี่ยงที่พบเห็นจริง พร้อมเชิญเจ้าหน้าที่ตำรวจจราจรให้ข้อมูลเสริม

ผลลัพธ์และความเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้น กิจกรรมในครั้งนี้สร้างผลลัพธ์เชิงพฤติกรรมและความตระหนักรู้ได้อย่างชัดเจน ดังนี้

1. การเปลี่ยนแปลงเชิงพฤติกรรมในทันที หลังจบกิจกรรม มีเด็กกว่า 80% ระบุว่า “จะสวมหมวกกันน็อกทุกครั้งเมื่อนั่งรถจักรยานยนต์” และอีกกว่า 90% เข้าใจวิธีการข้ามถนนอย่างปลอดภัย
2. สร้างบทบาท “เด็กสื่อสารความปลอดภัย”  เด็กหลายคนแสดงออกว่าอยากนำความรู้ไปเล่าต่อกับเพื่อนในห้องหรือที่บ้าน เช่น การวาดภาพให้ครอบครัวดู หรือชวนผู้ปกครองไปซื้อหมวกกันน็อก
3. ต้นแบบการมีส่วนร่วมของโรงเรียน  โรงเรียนได้ให้ความสำคัญเกี่ยวกับเด็กปลอดภัยทางถนน” ซึ่งนำโดยนักเรียน ป.4 จำนวน 10 คน ร่วมกับคุณครูที่ปรึกษาเพื่อออกแบบกิจกรรมอย่างต่อเนื่อง
4. การบูรณาการร่วมกับเทศบาล จากกิจกรรมนี้ โรงเรียนได้เสนอข้อมูลแก่เทศบาลเมืองปัตตานี เพื่อติดตั้งป้ายเตือนเขตโรงเรียนให้ชัดเจนยิ่งขึ้น

เสียงจากผู้เข้าร่วมกิจกรรม

เด็กหญิงพิชชาภา ป.4 “หนูเคยไม่ใส่หมวก เพราะคิดว่าไม่ไกล แต่วันนี้รู้แล้วว่าหัวเราแตกได้ง่ายๆ หนูจะใส่ทุกครั้งเลย”

นางอาพร พรหมสุทธิ์ ผู้อำนวยการโรงเรียน: “กิจกรรมในวันนี้ตอบโจทย์การเรียนรู้เพื่อชีวิตจริง และโรงเรียนจะนำไปต่อยอดในกิจกรรม Home Room และชมรมความปลอดภัย”

ตัวแทน HOG Life Member Community : “เรารู้สึกภาคภูมิใจที่ได้เห็นรอยยิ้มของเด็กๆ ที่เข้าใจว่าความเท่คือการดูแลชีวิตตัวเองด้วยความปลอดภัย”

ข้อเสนอแนะต่อเนื่องจากกิจกรรม เพื่อให้เกิดการเปลี่ยนแปลงอย่างยั่งยืน ทางทีมดำเนินกิจกรรมได้เสนอแนวทางต่อยอด ได้แก่ การจัดอบรมครูและผู้ปกครองเรื่องพฤติกรรมปลอดภัยร่วมกับนักเรียน การประสานเทศบาลเพื่อพัฒนา “พื้นที่ปลอดภัยหน้าโรงเรียน” การส่งเสริมให้เด็กเป็นผู้นำจัดกิจกรรม “Road Safety Hero” ในชั้นเรียนอื่น ๆ

คาราวาน Road Safety Hero ที่โรงเรียนเทศบาล ๔ วัดนพวงศารามในครั้งนี้ จึงไม่ใช่เพียงกิจกรรมวันเดียว แต่คือ “จุดเริ่มต้นของการเปลี่ยนวัฒนธรรมการใช้ถนนในโรงเรียน” ที่เริ่มต้นจากความร่วมมือของเด็ก ครู โรงเรียน ภาคีเครือข่าย และชุมชนอย่างแท้จริง

*“ปลอดภัย...เริ่มจากวันนี้ และเริ่มจากเรา” – เสียงเล็ก ๆ ที่จะกลายเป็นพลังเปลี่ยนเมืองในอนาคต